درمان کرونا با طب سنتی: چرا با ورود طب سنتی به درمان کووید۱۹ مخالفت می‌شود؟

درمان کرونا با طب سنتی: چرا با ورود طب سنتی به درمان کووید۱۹ مخالفت می‌شود؟

با وجود شیوع بیماری کرونا و عدم وجود درمانی قطعی برای این بیماری این سوال به وجود می آید که چرا درمان کرونا با طب سنتی با مخالفت روبروست؟

به قلم دکتر سید مهدی میرغضنفری

اولین و مهم ترین نکته ای که باید دانست این است که طب سنتی اصیل چیست، چرا که تا وقتی آن را نشناسیم، هر چیزی به نام طب سنتی مطرح می شود و سودجویان و جریان های انحرافی همه چیز را به طب سنتی ربط می دهند.

طب سنتی تعریف دارد که یک طب کامل و غنی با سابقه بیش از هزار سال است و اساتید و حکمای آن افرادی مثل جناب ابن سینا و رازی هستند و متون بسیار غنی و قوی دارد. در واقع یک مکتب است یعنی دارای علوم پایه، علوم بالینی و کاربردی و علوم دارویی است و اینطور نیست که فقط چند توصیه کلی داشته باشد که این طب، طب سنتی ایرانی اصیل و دقیق می شود.

هر چه خارج از این باشد، طب سنتی نیست؛ از جمله مباحثی که درخصوص طب اسلامی و احادیث مطرح می کنند، طب سنتی نیست و بارها علمای دینی معاصر گفته اند طب اسلامی به عنوان یک مکتب کامل طبی وجود ندارد.

طب گیاهی در همه دنیا وجود دارد و از گیاهان و مواد موثره استخراج شده از آنها به طرق مختلف برای انسان ها تجویز می شود که این نیز طب سنتی نیست، چراکه برمبنای مزاج و اخلاط نیست بلکه برمبنای خواص گیاهان و مواد موثره موجود در آن ها است.

درمان کرونا با طب سنتی

علت مشکلاتی که در خصوص طب سنتی در کشورمان وجود دارد، به دلیل همین عدم شناخت این طب است، به طوری که برخی از پزشکان و مسئولین وزارت بهداشت یا مجامع پزشکی، با مصادیق غیرعلمی و غیرمنطقی طب سنتی، به نام طب سنتی برخورد می کنند.

از سال 86 دانشکده ها و گروه های طب سنتی در دانشگاه های بزرگ کشور راه اندازی شده و پزشکان متخصص تربیت کرده است، لذا یک رشته کاملا آکادمیک علمی و پذیرفته شده در دانشگاه های علوم پزشکی است و انجمن علمی و دفتر تخصصی در وزارت بهداشت و درمان دارد که برخی ها این نکات را نمی دانند.

نکته دیگر اینکه برخی ها به پیروی از طب سنتی یا بهره گیری از فلان حدیث کارهایی می کنند که هیچ کدام با عقل، علم و طب سنتی مطابقت ندارد؛ لذا باید حساب پیروان یک مکتب را از خود مکتب جدا کرد و افرادی که پیرو یا مبلغ مکتب طب سنتی هستند باید به درستی به دستورات آن عمل کنند وگرنه حسابشان از این طب جدا است.

درمان کرونا با طب سنتی

در خصوص بیماری کرونا و چگونگی مهار آن به روش های مختلف، با توجه به اطلاعاتی که تا کنون در دست داریم چند نکته قابل توجه است. یکی اینکه گفته می شود چین کشوری است که کرونا از آنجا به سایر نقاط جهان گسترش پیدا کرد، در حالی که شاهد هستیم این بیماری بسیار سریع در آنجا کنترل شد و به صفر رسید و مردم به راحتی در حال گذران زندگی هستند.

طی چند جلسه ویدئو کنفرانسی که همکاران ما در دانشگاه علوم پزشکی تهران و دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت با اساتید مختلف دانشگاه های چین داشتند، آنها واضحا و مکرر گفتند که گاهی اوقات بالای 80 درصد و برخی اوقات بالای 90 درصد برای بیماران خود از طب سنتی چین و گیاهان دارویی استفاده کرده اند و حتی وزیر علوم چین این مطالب را بیان کرده است. به عبارتی مسئولین چینی اذعان داشته اند که ما برای کنترل بیماری کرونا از طب سنتی استفاده کرده و موفق هم بوده ایم.

آقای «تدروس» رئیس سازمان بهداشت جهانی در کنفرانس هایی که ابتدای بیماری کرونا داشت و چندین مرتبه هم استفاده از گیاهان دارویی و عسل و زنجبیل مطرح شد، آنها را رد نکرد و گفت ممکن است مفید باشند، اما کرونا درمان قطعی ندارد که این نیز حرف درستی است؛ لذا سازمان بهداشت جهانی این موضوع را به صورت ضمنی تایید کرده است (با توجه به این که چند دهه است این سازمان استراتژی مفصل در موضوع توسعه طب سنتی و مکمل در جهان دارد).

درمان کرونا با طب سنتی

نکته دیگر در خصوص تجربیات همکاران پزشک است که در بخش های مختلف کار می کنند و از توصیه های طب سنتی در کمک به کنترل کووید19 و عوارض آن استفاده می کنند که معمولا مفید و بی عارضه بوده اند.

مطلب بعد حدود 80 طرح پژوهشی در حوزه طب سنتی است که در دانشگاه های علوم پزشکی و مراکز معتبر علمی کشور کد اخلاق گرفته و مصوب شده اند و برخی از طرح ها تمام شده و فاز بالینی آنها نیز به اتمام رسیده است از جمله 4 داروی گیاهی که تولید شده ما حصل همین طرح ها است و دکتر زالی فرمانده ستاد کرونای استان تهران نیز موثر بودن آنها را تایید کرده است. همه این نکات شواهدی بر موثر بودن تدابیر غذایی دارویی طب سنتی در کنترل بیماری کرونا است.

مهم است که مردم با استدلال و عقلانیت مطلبی را رد یا قبول کنند. نکته دیگر درخصوص داروهای شیمیایی مورد استفاده در درمان بیماری کرونا بوده که طی ماه های قبل استفاده شده و در مقاله ای که روی چندهزار نفر بررسی شده، بی اثر بودن تمام آنها یا حتی مضر بودنشان نشان داده شده است.

درمان کرونا با طب سنتی

همچنین هنوز واکسنی برای این بیماری وجود ندارد هر چند به تازگی شرکت «فایزر» درباره تولید واکسن صحبت هایی کرده، اما کماکان واکسنی موثر و اثبات شده در دست نداریم. سوالی که در این موقعیت مطرح می شود این است که در حال حاضر باید چه اقدامی انجام داد؟ حال که با بیماری ای مواجه هستیم که واکسن و داروی شیمیایی اثبات شده ندارد و همچنین شواهد بسیاری مبنی بر موثر بودن طب سنتی در این بیماری داریم، چرا به آن عمل نکنیم؟

در حالی که عقل می گوید به سمت استفاده از طب سنتی برویم، با توجه به این که تدابیر طب سنتی اگر درست تجویز و اجرا شوند معمولا یا بی عارضه یا کم عارضه هستند، از طرفی دیگر معمولا در دسترس همه بوده و به نسبت ارزان و مفید به فایده هم است و از محصولات طبیعی بوده و با بدن متناسب است و عوارض و مشکلات داروهای شیمیایی را نیز ندارد.

دکتر ملک زاده معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت اوایل شیوع کرونا نامه ای را برای همه دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی صادر و در آن تصریح کردند با توجه به اینکه این بیماری دارو و واکسن ندارد، محققین و پزشک ها با مسئولیت خود داروها یا روش هایی را که منطقا صلاح می دانند، تجویز کنند که ذیل این نامه، بندی از بیانیه معروف اخلاق پزشکی هلسینکی را هم درج کردند؛ در واقع این نامه آتش به اختیار مداخله درمانی برای نجات جان مبتلایان به کووید19 به حساب می آید و به این معنی بود هر کاری که پزشکان، محققین و اساتید دانشگاه ها می توانند در حوزه درمان کرونا انجام دهند را با مسئولیت خود انجام دهند؛ در واقع هر روشی که فکر می کنید عاقلانه تر است و عارضه ای ندارد را انجام دهید که مشخص است طب سنتی می تواند جزء این اقدامات قرار بگیرد.

همچنین روز گذشته شورای عالی انقلاب فرهنگی سندی در حوزه تقویت تولید ملی را با امضای ریاست جمهوری به مجلس و چند وزارتخانه ابلاغ کرد که در اولین بند وظایف وزارت بهداشت، توجه به طب سنتی آمده است.

درمان کرونا با طب سنتی

لذا با توجه به تمام نکات مطرح شده و اینکه از قبل نیز اسناد بالادستی درخصوص استفاده از طب سنتی کم نداشته ایم، پس موانع آن کجا است و چرا با ورود طب سنتی به بحث خدمات بهداشتی درمانی کشور از جمله کرونا مخالفت می شود؟

درپاسخ می توان به همان عدم شناخت از این طب، اشاره کرد و اینکه برخی ها حتی نمی دانند که این طب علمی و دانشگاهی است با اینکه سازمان بهداشت جهانی این طب را قبول دارد و در کشورهای بزرگ نیز وجود داد و مانع دیگر تعصبات بی جا است که در همه موارد باطل است چه تعصب درخصوص استفاده مطلق از طب رایج و چه طب سنتی، در حالی که باید در کنار هم باشند.

طب سنتی حدود 200 سال کنار گذاشته شده بود و حدود 15 سال است که به صورت علمی مطرح شده است، لذا زمان می خواهد تا به درمان بسیاری از بیماری ها ورود کند و اثربخشی درمان هایش را به تدریح با شواهد کافی نشان دهد.

ما نمی گوییم که طب رایج را باید کنار گذاشت و مطلقا مضر است، اما برخی از داروها و روش هایش داری اشکلات و نواقصی است، البته که هیچ مکتبی کامل نیست. به همین جهت باید به طب سنتی فرصت ورود به عرصه درمان و تحقیقات داد، نه اینکه بودجه تحقیقاتی به آن داده نشود و از آن تحقیق بخواهیم یا اینکه اجازه ورود به بیمارستان ها و بخش ها را ندهیم بعد بگوییم این طب نمی تواند بیماران را درمان کند.

این مطلب در قالب یادداشتی در هفته نامه ی صبح صادق منتشر شده است.